سه متد مشخص :
متد سنتی و محافظه کار (ترادیسیونالیسم،کنسرواتیسم ) رهبر محافظه کار اجتماعی سنت ها را هر چه قدر غلط و خرافی حفظ می کند .
متد انقلابی (رولوسیونیست ) رهبرانقلابی به شدت و ناگهانی سنت ها را ریشه کن می کند .
متد اصلاحی (رفورمیست ) رهبراصلاح طلب می کوشد تا یک سنت را به تدریج تغییر دهد و عوامل اجتماعی را برای اصلاح آن فراهم کند .
در متد اولیه استدلال این است که اگر سنت ها را تغییر دهیم مانند اعصاب بدن می مانند و جامعه از هم می پاشد پس محافظه کار به هر قیمتی می کوشد تا آن ها را حفظ کند تا جامعه دچار هرج و مرج نشود. استدلال متد انقلابی این است که اگر سنت ها را حفظ کنیم جامعه در کهنگی می ماند پس رهبر تمامی سنت ها را که به نظرش دست و پا را برای تغییر می گیرند از بین می برد، جامعه راکد نماند پس انقلابی می خواهد همه چیز را یکدفعه عوض کند حتی اگر جامعه پذیرا نباشد بنا براین ممکن است به اعمال دیکتاتوری و خشونت دست بزند حتی علیه توده مردم که نمی توانند به طور سریع این تغییر را بپذیرند متد سوم نقطه ضعف های هردو را پذیرفته و راه سوم تحول آرام را پیش می گیرد این متد جامعه را از رکود نجات می دهد اما چون اندک اندک است پس از مدتی عوامل منفی و قدرتهای ارتجاعی و… نهضت اصلاحی تدریجی را از مسیر خود منحرف می سازدو یا آن را نابود میکند در نتیجه مصلح همیشه به مفسد فرصت میدهد .
اما متد پیامبر :
پیامبر راه چهارمی دارد او برای این که جامعه پذیرای تغییرات باشد اصل سنت را حفظ می کند اما آن را از درون کاملا تغییر می دهد و محتوایش را به طور انقلابی عوض می کند درنتیجه جامعه راکد نمی ماند ، انقلاب نمی کند و به دست مفسد نابود نمی شود
مثلا حج که در قدیم یک سنت خرافی و برای تجلیل بت پرستی بود و به نفع اقتصاد اعراب بود به بزرگترین ، زیبا ترین و عمیق ترین سنت مبتنی بر توحید و وحدت بشری تبدیل کرد.پیامبر با پرشی انقلابی این سنت را به گونه ای تغییر داد که اعراب آشفتگی و گسستگی احساس نکردند و تنها متوجه تصفیه ی سنت همیشگیشان شدند نام این متد را دکتر شریعتی انقلاب در درون سنت ها با حفظ فورم اصلاح شده ی سنت ها گذاشته اند.
مثال هایی از این چنین بسیارند مانند غسل و … که بهتر است برای اطلاع بیشترکتاب را مطالعه فرمایید.
مجموعه آثار ۲۱ / زن / ص ۰۰
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ویرایش : ۰ بار / شروین