جملات تقی رحمانی درباره شریعتی
06_01_2011 . 13:41
#1
جملات تقی رحمانی درباره شریعتی
تقی رحمانی





دوستان گرامی!
منتظر دریافت اطلاعات شما درباره این موضوع هستیم.



ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ
.
06_01_2011 . 14:27
#2
شریعتی، شاه‌بیت اندیشه ایرانی
"... به‌ نظرِ‌ من، شریعتی، در دنیای معاصر، شاه‌بیتِ اندیشه‌ی ایرانی است، و علی‌رغمِ عوارض‌اش، از هر اندیش‌مند دیگری، متمایز است. می‌گویند ایرانیان تلفیقی از عقل و دل‌اند، و این خصوصیت را می‌توان در شریعتی دید. در جان و دل نفوذکردن، و یک زبانِ دیگر داشتن، یعنی یک فکرِ دیگر داشتن. شریعتی، اولین روشنفکرِ ایرانی است، که وقتی سَر در مدرنیته داشت، پا در سنت هم داشت، و این، باعث شد که، موفق شود، با زبانِ دیگری، مدرنیته یا پیشرفت را، توضیح دهد. او معتقد بود که، ما باید، از طریقِ منابعِ فرهنگی، پالایش و رنسانس ایجادکنیم. شریعتی، تفکر را، در قالبِ زبانی می‌ریخت، که لاجرم، بر دل‌ها می‌نشست..."


برگرفته از مقاله : شریعتی، شاه‌بیت اندیشه ایرانی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ویرایش : ۲ بار / شروین
.
06_01_2011 . 14:29
#3
روشنفکریِ شریعتی
"... روشنفکری‌ی شریعتی، "جنسِ" خود را به مسابقه نمی‌گذارد، بلکه، "رسالتِ" خود را به مسابقه می‌گذارد. درصورتی‌که متشرعِ مسلمان، جنسِ فهمِ خود را به مسابقه می‌گذارد. حتی می‌خواهم بگویم، که سکولارهای افراطی هم، جنسِ تفکراتِ خود را به مسابقه می‌گذارند. یعنی، از قبل، اعلام می‌کنند که، مثلاً، در این خصوص، چه چیز در چنته دارند، درصورتی‌که، شریعتی، اصلاً این ‌ادعا را ندارد. "عرفان، برابری، آزادی" یعنی چه؟ یعنی، نقدِ همیشگی‌ی قدرتِ مذاهب. این‌جاست که، می‌فهمیم چرا می‌گوید: من گاندیِ آتش‌پرست را، از محمد علی جناحِ مسلمان، مسلمان‌تر می‌دانم. حالا دیگر این تفکر، اصلاً جایی ندارد..."


برگرفته از مقاله : شریعتی، شاه‌بیتِ اندیشه‌ی ایرانی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ویرایش : ۲ بار / شروین
.
06_01_2011 . 14:31
#4
تفکرِ شریعتی، نواندیشی را با نوایمانی هماهنگ‌کرد
"... تفکرِ شریعتی، نواندیشی را، با نوایمانی، هماهنگ‌کرد، و این، در مخاطب‌اش حس می‌شد. بعد از وی، این مفاهیم، سرخورده و واخورده شدند. مسلمانِ متشرع نمی‌تواند نوایمانیِ دینی به‌وجود آورد، و نواندیشی‌ی مدرن، به‌خصوص در این دوره، که عقلِ مدرن در عرصه‌ی تردید است، نمی‌تواند ایمان به‌ وجود بیاورد. صورت مسأله، در جامعه‌ی ما، با جوامعِ غربی، بسیار متفاوت است. آن‌جا شاید تردید به‌ نفعِ جامعه باشد، اما این‌جا، کاملاً بازدارنده است..."


برگرفته از مقاله : شریعتی، شاه‌بیت اندیشه ایرانی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ویرایش : ۲ بار / شروین
.
06_01_2011 . 14:34
#5
حل دوگانگی پس از زندان
"... با شکل‌گیری‌ی انقلاب، از طرفی، ایده‌های همه‌ی روشنفکران، اعم از روشنفکرانی با ایده‌های بنیادگرایانه، یا روشنفکرانِ هم‌سوی سنت، و روشنفکرانی با نگاهِ جدید به دین، و از طرفی، ایده‌های خودِ شریعتی، برای مخاطبان، گونه‌ای دوگانگی به‌وجود می‌آورد. بخشی از این دوگانگی، به اندیشه‌ها‌ی شریعتی مربوط می‌شود، و بخشی دیگر، به عدمِ درکِ مناسبِ آن اندیشه‌ها از جانبِ مخاطب. امّا، خودِ او، در طولِ حیات‌اش، بالاخص پس از آزادی‌ی از زندان، این دوگانگی را حل‌کرده است. در آثارِ "بازگشت به خویشتن"، و "جهت‌گیری‌ی طبقاتی"، می‌توان به این مسأله پی‌برد..."


برگرفته از مقاله : شریعتی، شاه‌بیت اندیشه ایرانی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ویرایش : ۲ بار / شروین
.
09_07_2014 . 22:40
#6
شریعتی، سپهرساز، و ایده‌پردازی دل‌داده بود
"... شریعتی سپهرساز و ایده‌پردازی دل‌داده بود، که به دلایلِ مشخصی، در رقابتِ با مارکسیست‌ها، و در عصرِ ایدئولوژی‌های اتوپیایی، چون اگزیستانسیالیسم و مارکسیسم، تلاش داشت که، از جامعه، و انسانِ ایده‌آل، سخن بگوید. این سپهرسازی، لازم است، اما، کافی نیست. "مشعلِ راه" است، اما، "نقشه‌ی راه" نیز لازم است، تا در سپهرِ مشعلِ راه، به انحراف نرویم. هر چند "عرفان، برابری، آزادی" ایده‌های شریعتی است، که از زمان و مکان فرا می‌رود، اما، ایده‌ی وی، نمی‌تواند مرحله‌ای، زمان‌مند، مکان‌مند، صنفی، و هویتی نشود..."


برگرفته از : تعامل با سه‌گانه‌های شریعتی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ویرایش : ۲ بار / شروین
.
09_07_2014 . 23:08
#7
روشنفکرانِ دینی، از دل‌دادگی به دل‌زدگی
"... شریعتی توانست جریانِ اصلاحِ دینی را، از سیدجمال و اقبال، از اصلاحِ دینی در اسلام، به اصلاحِ دینی در شیعه، هدایت کند. اما، بعد از انقلاب، گرایشِ اصلاحِ دینی، با بحث‌های فلسفه‌ی دین، پیوند خورد، و در عمل، کلی، کلان، و انتزاعی گردید. که سمبلِ آن، بسیاری از مقالات و بحث‌های روشنفکران، مسلمان، درباره‌ی فلسفه‌ی دین، ضرورتِ دین، و امثالِ آن بود، که این‌گونه بحث‌ها و مقالات، موجب شد، اصلاحِ دینی، در شکلِ تاثیرگذارِ آن، عقب‌گرد داشته باشد.

به عنوانِ نمونه، در شرایطِ کنونی‌ی که جامعه با وجود حکومت دینی و فقه و مسائل احکام روبرو است، جریانِ روشنفکرانِ مسلمان، در نحله‌های متفاوتِ خود، با بی‌توجهی به فقه، و یا کم‌ارزش دانستنِ آن در ایمانِ مومنان، در عمل، از نیازِ مبرمِ زمانه، غافل ماند. در حالی‌که، شریعتی، درباره‌ی فقه، نظر داشت، و پرداختنِ به آن را، لازم می‌دانست. البته، نگاهِ شریعتی، به فقهِ شیعه، آرمانی است، اما، این توجه، قابل احترام است.

از طنزِ روزگار است که، روشنفکرانِ مسلمان، در بعد از انقلاب، در حالی نسبت به فقه غفلت ورزیده‌اند، که نسبت به شریعتی، با روحانیت و فقهِ شیعه، رابطه‌ی نزدیک داشتند، یا دارای تحصیلاتِ حوزوی بودند، و این بزرگ‌واران، از دل‌دادگی، به دل‌زدگی رسیدند.

جریانِ روشنفکری‌ی مسلمان، به خصوص شریعتی، به مفید و درست حرف زدن و گفتن باور داشت. شریعتی، در بازخوانی‌ی شیعه، دیدِ اصلاح‌طلبانه داشت، اما، بعد از انقلاب، روشنفکرانِ مسلمان، به دلیلِ ویژگی‌ی انتزاعی در بازخوانی‌ی شیعه، دچارِ افراط یا تفریط شده‌اند.

شریعتی، توجه داشت که، شیعه، مذهبی از دینِ اسلام است، و مذهب، در طی‌ی زمان، تکامل یا تطور می‌یابد، و ویژگی‌ی جامع و مانع پیدا می‌کند، تا با مذاهبِ دیگرِ دینِ اسلام، تعامل کند. در نتیجه، در عینِ اعتقاد به وحدتِ مسلمین، به محوِ هویتِ شیعه معتقد نبود، و "شیعه‌ی تعاملی" را، به جای "شیعه‌ی تقابلی" با اهلِ سنت مطرح کرد..."


برگرفته از : تعامل با سه‌گانه‌های شریعتی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ویرایش : یک بار / شروین
.
09_07_2014 . 23:09
#8
آگاهی‌ی مفهومی، آگاهی‌ی مصداقی
"... اگر شریعتی در پارادایمِ "ایرانِ ملی" با الگوی مصدقی سخن گفت، با استعمار، استبداد، و استثمار درگیر بود، و معتقد به آگاهی‌بخشی به جامعه بود. ما، در پارادایمِ "ایرانِ مدنی"، از چه آگاهی باید سخن بگوییم، و چه مدلی را باید پیشنهاد کنیم؟ عدمِ عنایت به جامعه‌ی مدنی و نهاد‌های مدنی در جامعه‌ی ما، دردی همه‌گیر است.

امروز، "آگاهی‌ی مفهومی"ی شریعتی باید به "آگاهی‌ی مصداقی" تبدیل شود. به عبارتی، باید مشخص شود، که انسانِ آزاد، مسئول، و آفریننده، که شرقی، مسلمان، و ایرانی است، زن است یا مرد است. چه هویتی دارد. کرد، لر، بلوچ، یا فارس است؟ چه شغلی دارد؟ و... باید مشخص کرد که چگونه می‌توان به هویت، جنسیت، و شغلِ وی، شخصیت داد، تا او دارای شخصیت شود. به عبارتی، "آگاهی‌ی مفهومی" از جنسِ شریعتی، کلان، ملی، و منطقه‌ای است، و نهاد‌های آن ادبی، هنری، و فکری است. این نهاد‌ها، از منظرِ صنفی موردِ توجه نیستند.

آگاهی‌بخشی‌ی امروز، "مصداقی"، و با توجه به "ایرانِ مدنی" است، که به حقوقِ جنسیتی، صنفی، و هویتی‌ی افراد، توجه می‌کند. نهاد‌های مهمِ این نوع آگاهی، نهاد‌های مدنی‌ی ایران است، که امکانِ هماهنگی و تشکل و بروزِ این خواسته‌ها را فراهم کند، تا خواسته‌ها، تبدیل به حقوقِ قانونی شود. ایرانِ مدنی، در حقیقت، زیرساختِ ایرانِ مدنی‌ی قدرت‌مند است. بدونِ ایرانِ مدنی، در پارادایمِ "دولت _ ملتِ" مدرن، که بر اساسِ مردم‌سالاری است، ایرانِ قدرت‌مند به وجود نمی‌آمد. دولت‌محوری مقدمِ بر جامعه‌محوری نیست.

خودآگاهی، در آرای شریعتی، مفهومی است انسانی، آرمانی، و مسئول، که البته، چنین انسان‌هایی، کم هستند. علی، فاطمه، و حسین این گونه‌اند. در خودآگاهی‌ی مصداقی، ما به دنبالِ انسان‌هایی هستیم، که در عینِ زندگی کردن، وظایفِ خود را انجام می‌دهند. اینان، انسان‌هایی متوسط هستند. جامعه، با انسان‌های آرمانی، جهت می‌گیرد، اما، با انسان‌های خوب و متوسط، ساخته می‌شود. بی‌گمان، در یک گلستان، چند گُل نیز سرآمد می‌شوند، اما، در خارستان، چند گُل جلوه می‌شوند، اما، با چند گُل، خارستان گلستان نمی‌شود.

انسانِ متوسط، دارای نقاطِ ضعف و قوت است، که با همین ویژگی‌ها، در جامعه، موردِ قضاوت قرار می‌گیرد، به عبارتی، در خودآگاهی‌ی مصداقی، انسان‌شناسی‌ی شریعتی موردِ نقد و بررسی قرار می‌گیرد. انسان‌شناسی‌ی شریعتی، آرمانی، و جذاب است، اما، نخبه‌گرا است، و نقشه‌ی راه نیست. اما، خودآگاهی‌ی مصداقی، علاوه بر توجه به هویتِ کلی‌ی انسان، به هویتِ خاص و اجتماعی‌ی وی، و هم‌چنین، به جنسیتِ مشخص و خصایصِ نوعِ انسان، و خصایصِ شغلی‌ی او، توجه می‌کند. نهادِ موردِ توجه، در خودآگاهی‌ی مصداقی، نهاد‌های مدنی، اعم از صنفی، قومی، و ملی هستند..."


برگرفته از : تعامل با سه‌گانه‌های شریعتی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ویرایش : یک بار / شروین
.


پرش به انجمن:


کاربرانِ درحال بازدید از این موضوع: 1 مهمان